Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν υπαρξιακή απειλή για την Ευρώπη και τον κόσμο. Για να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις, από τους βασικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» με στόχο να μετατραπεί η ΕΕ σε μια σύγχρονη, αποδοτική από πλευράς πόρων και ανταγωνιστική οικονομία.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια σειρά προτάσεων για να καταστήσει τις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα, την ενέργεια, τις μεταφορές και τη φορολογία κατάλληλες για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Η Επιτροπή καθορίζει βασικά βήματα για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων για την προστασία των ανθρώπων και της ευημερίας.
Τον περασμένο Μάρτιο, η Επιτροπή δημοσίευσε μια ανακοίνωση για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων στην Ευρώπη, η οποία καθορίζει πώς η ΕΕ και οι χώρες της μπορούν να εφαρμόσουν πολιτικές που σώζουν ζωές, μειώνουν το κόστος και προστατεύουν την ευημερία. Έρχεται ως άμεση απάντηση στην πρώτη Ευρωπαϊκή Αξιολόγηση Κλιματικού Κινδύνου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος. Αντιμετωπίζει επίσης τις ανησυχίες που έχουν πολλοί Ευρωπαίοι μετά τις θερμοκρασίες ρεκόρ του περασμένου έτους και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που είδαμε το 2023. Άλλωστε το 2023 ήταν η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί και η Ευρώπη αντιμετώπισε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες και πυρκαγιές σε πολλές χώρες.
Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι σε μια πρόσφατη έρευνα το 77% των Ευρωπαίων βλέπει την κλιματική αλλαγή ως πολύ σοβαρό πρόβλημα και περισσότεροι από ένας στους τρεις Ευρωπαίους (37%) αισθάνονται ήδη προσωπικά εκτεθειμένοι στους κλιματικούς κινδύνους.
Η Επιτροπή επιδιώκει να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες και να ανταποκριθεί στην πρώτη Ευρωπαϊκή Αξιολόγηση Κλιματικού Κινδύνου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος με μια ανακοίνωση για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων στην Ευρώπη, η οποία καθορίζει πώς η ΕΕ και οι χώρες της μπορούν να εφαρμόσουν πολιτικές που σώζουν ζωές, κόστος και προστασία της ευημερίας.
Υπάρχουν τέσσερις κύριες κατηγορίες ενεργειών που προωθούνται:
Βελτιωμένη διακυβέρνηση: Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι κίνδυνοι και οι ευθύνες γίνονται καλύτερα κατανοητές. Μια στενότερη συνεργασία για την ανθεκτικότητα στο κλίμα μεταξύ εθνικού, περιφερειακού και τοπικού επιπέδου θα
διασφάλιζε ότι η γνώση και οι πόροι διατίθενται εκεί όπου είναι πιο αποτελεσματικά.
Καλύτερα εργαλεία για την ενδυνάμωση των ιδιοκτητών κινδύνων: Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές πρέπει να κατανοήσουν καλύτερα πώς συνδέονται οι κλιματικοί κίνδυνοι, οι επενδύσεις και οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές χρηματοδότησης. Η Επιτροπή θα βελτιώσει και θα διευρύνει την πρόσβαση σε δεδομένα και σενάρια για να βοηθήσει
τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να προετοιμαστούν καλύτερα. Για να συμπληρώσει τα επίγεια συστήματα προειδοποίησης, το 2025 η δορυφορική υπηρεσία προειδοποίησης έκτακτης ανάγκης Galileo θα είναι διαθέσιμη για τη μετάδοση πληροφοριών προειδοποίησης στο κοινό.
Αξιοποίηση διαρθρωτικών πολιτικών: Για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων σε όλους τους τομείς, η ανακοίνωση υποστηρίζει έναν καλύτερο χωροταξικό σχεδιασμό στις χώρες της ΕΕ, ενσωμάτωση των κλιματικών κινδύνων στον σχεδιασμό και τη συντήρηση των υποδομών ζωτικής σημασίας και σύνδεση των μηχανισμών αλληλεγγύης σε επίπεδο ΕΕ με επαρκή εθνικά μέτρα ανθεκτικότητας.
Σωστές προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση της κλιματικής ανθεκτικότητας: Η κινητοποίηση επαρκούς δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης για την κλιματική ανθεκτικότητα είναι ζωτικής σημασίας. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να υποστηρίξει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν και να ενσωματώσουν τον προϋπολογισμό για τον κλιματικό κίνδυνο στις εθνικές δημοσιονομικές διαδικασίες.